Freelance Nedir?
Son zamanlarda adını sıklıkla duymaya başladığımız kavramlardan biri kuşkusuz freelancedir. Freelance esasında bir çalışma modelini ifade etmektir. Serbest zamanlı, herhangi bir ofis ya da kurumsal bir ortam olmadan, bağımsız bir şekilde uzaktan çalışmayı ifade eder. Freelance İngilizce kökenli bir kelimedir ve “bağımsız savaşçı” anlamına gelir. Ancak kavram bu anlamından uzak bir şekilde kullanılmaktadır. Türkçeye serbest meslek çalışanı olarak geçmiştir.
Freelance denince çoğu kişinin aklına tembellik, yan gelip yatmak gibi durumlar gelebilir. Ancak hiç öyle değildir. Freelance çalışma modelini benimseyen kişiler yapabilecekleri işlere yoğunlaşırlar ve yapabilecekleri kadar iş yüküne katlanırlar. Dilerlerse evlerinde çalışırlar dilerlerse de herhangi bir kafe ya da kütüphanede. Bu çalışma modelini içselleştirenler sevdikleri işi sevdikleri şekilde yaparlar. İşlerini nasıl yapmaları konusunda tamamen “free” yani özgürdürler. Freelance çalışanlar genellikle grafik tasarım, web sitesi tasarımı, proje yöneticiliği gibi alanlarda faaliyetlerini sürdürür. Ay sonunda alacakları bir maaşları yoktur. İş tamamlanır ve ödemelerini alırlar. İşin niteliğine göre kazançları değişebilir. Bunun dışında çalışma saatlerinde de tamamen serbestlerdir. Freelance çalışan kişi sadece aldığı işi zamanında teslim etmekle yükümlüdür. Sözleşilen zamanda teslim edildiği sürece ne zaman ya da ne kadar süre çalıştıklarının herhangi bir önemi yoktur.
Freelance Şirket Nedir?
Freelance çalışma modeli yaygınlaştıkça ortaya freelance şirketler çıkmıştır. Bu şirketler sanal şirket çerçevesinde işleri sürdürme olanağı verirler. Eğer var olan bir işiniz ya da yeni bir iş fikriniz varsa Workerest gibi sanal şirket, sanal ofis imkânı sunan platformlardan destek alabilirsiniz. Sanal şirket kullanımı ile maliyetleriniz düşecek, iş verimliliğiniz artacaktır. Ayrıca freelance çalışmanın zorluklarından biri olan fatura kesimi de bir o kadar kolaylaşacaktır. İş için online olarak fatura kesebilir ve daha profesyonelce çalışabilirsiniz.
Freelancer Ne Demek?
Freelancer, freelance iş modelini tercih eden kişilere denir. Bu kişiler çalışmalarını bağımsız yürütürler. Çalışma portföylerini kendileri oluşturur ve kendi işlerini kendileri temin eder. Eğer reklamcılık, grafik tasarım, öğretmenlik, web tasarım ya da yazılım mühendisliği gibi alanlarda yetkinseniz freelancer olmanız son derece kolay olacaktır. Yapmanız gereken ilk şeylerden biri freelance iş olanakları sunan bir web sitesi bulmaktır. Bu web sitelerinin sayısı çoktur ve giderek de yenileri eklenmektedir. Bu sitelerden Türkiye’de ve dünyanın dört bir yanından freelance çalışan kişilerle tanışabilir ve iş ortaklılığı yapabilirsiniz.
Freelancer Nasıl Olunur?
Freelancer olmak için yeterince donanımlı değilseniz kendinize bir yol haritası çizebilirsiniz. Örneğin yabancı dil ya da yazılım dilleri öğrenebilirsiniz. Yabancı dilde çevriler yapabilir ya da makaleler yazabilirsiniz. Bu işi yapan pek çok freelancer mevcuttur. Eğer yabancı dil değil de yazılım dili öğrenmek isterseniz PHP, Java, Phyton ya da Go gibi başlıca yazılım dillerinden birini öğrenebilirsiniz. Yazılım ya da yabancı dil öğrenmek size göre değilse grafik tasarım alanında kendinizi eğitebilir, Udemy üzerinden uygun fiyatlara eğitimler alabilirsiniz. Freelancer iş ilanlarına bakıldığında pek çok ilanın grafik tasarım alanında olduğu görülecektir. Eğer işin niteliklerine hâkim olursanız oyun, video geliştirme ya da web tasarım konusunda güzel işler alabilirsiniz.
Freelance Çalışmanın Olumlu ve Olumsuz Yönleri Nelerdir?
Her işte olduğu gibi freelance çalışmanın da olumlu ve olumsuz yönleri mevcuttur.
Freelancer çalışmanın olumlu yönlerine değinecek olursak;
- Öncelikle freelancer dilediği şekilde ve dilediği zaman çalışmakta özgürdür.
- Sıkıcı bir ofis ortamı, resmiyet ve kurallar bulunmamaktadır.
- Sadece aldığı işleri tamamlamak ile yükümlüdür.
- Aldığı işin sorumlusu sadece kendisi olduğu için kimseye hesap verme gibi bir durumu da yoktur.
- İş baskısından, mobbingten uzak bir çalışma ortamı mevcuttur.
- Çalışmak istemediği durumlarda çalışmaz, çalışmak istediği zamanlarda ise herkesten çok çalışır.
Freelancerlar Workerest gibi platformlar üzerinde çalışarak müşterileriyle sözleşme imzalayabilir. Alacakları ücreti Escrow hizmetinden faydalanarak Workerest emanet hesabına aktarabilirler. Böylece müşteri sipariş ettiği servisin ödemesini en başta yapar ve servis teslim edilip müşteri tarafından onay alındığında para freelancerın bakiyesine aktarılmış olur.
Freelance çalışmanın olumsuz yönleri sayılacak olursa;
- Öncelikle iş sürekliliğinin olmadığını belirtmek gerekir.
- Düzenli bir maaşı yoktur.
- Sürekli iş aramalıdır, sıkı pazarlıklar yapmalıdır. Bu çoğu zaman yorucu olmaktadır.
- Düzenli bir işi olmadığı için düzenli bir gelir de yoktur. Kimi zaman çok kazanır kimi zamansa hiç kazanamaz.
Bir diğer olumsuz tarafı ise freelancer çalışan kişinin sosyal güvencelerden yoksun kalmasıdır. Ancak günümüzde freelancerlar için tüm dünyada sağlık sigortası sağlayan Safetywing gibi çeşitli firmalar bulunmaktadır. Son olarak ise freelancer müşteri ile bir aracı olmadan anlaşma sağladıysa ücretini alma konusunda zorluklar yaşayabilir. Bireysel temaslar ile edinilmiş müşteriler freelancera karşı çeşitli zorluklar çıkarabilmektedir. Freelancerın emeğinin karşılığını zamanında ve eksiksiz alabilmesi için şartları iyi belirlenmiş bir sözleşme yapmalıdır. Aksi takdirde hak ettiği ödemeyi alma noktasında güçlükler yaşanabilir.
